Quai bị là căn bệnh lành tính nhưng nếu không được kiêng khem và chữa đúng cách có thể gây biến chứng viêm tinh hoàn ở nam giới có thể dẫn đến vô sinh.
Bài viết liên quan:
- Cách quan hệ lâu xuất tinh ở nam giới.
- Xuất tinh sớm là gì & Nguyên nhân sinh bệnh.
Biểu hiện khi mắc quai bị
Quai bị có thể xảy ra ở cả hai giới và ở mọi lứa tuổi, tuy nhiên nam giới có tỷ lệ mắc bệnh cao hơn nữ giới. Bệnh sẽ biểu hiện sau khi cơ thể tiếp xúc với virus khoảng từ 10-20 ngày. Triệu chứng điển hình của bệnh là sưng một hoặc cả hai bên tuyến nước bọt, xuất hiện cảm giác khó chịu, chán ăn, mệt mỏi, kèm theo sối đôi khi rét run, đau rát họng. Người bệnh dễ dàng nhận thấy tuyến mang tai sưng to dần và đau nhức sau khoảng 4-5 ngày rồi giảm dần trong khoảng 1 tuần. Nếu sưng cả hai tuyến thì có thể sưng đồng thời hoặc sưng lần lượt từng bên một. Vùng sưng đau lan ra diện rộng thường là từ mang tai đến má, dưới hàm và xung quanh tuyến nước bọt, có khi lan xuống cả ngực gây phù ức.
Nói chung, trong những ngày đầu ngoài sưng đau bệnh có diễn biến lành tính, các triệu chứng sẽ giảm dần trong khoảng 7-10 ngày và không để lại di chứng gì. Tuy nhiên, với nam giới sau tuổi dậy thì và người lớn tuổi các triệu chứng toàn thân thường có cấp độ cao hơn, hay gặp biến chứng hơn. Tỷ lệ biến chứng viêm tinh hoàn ở những người mắc quai bị sau dậy thì có thể từ 20-30%.
Biến chứng viêm tinh hoàn do quai bị
Chăm sóc phòng ngừa biến chứng
Để phòng ngừa biến chứng viêm tinh hoàn, ngay sau khi thấy xuất hiện các triệu chứng như sưng tuyến mang tai, sốt, người bệnh cần đến gặp các bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn cách chăm sóc và điều trị kịp thời. Đối với trường hợp nhẹ có thể tự điều trị tại nhà bằng cách uống kháng sinh và ăn uống phù hợp. Người bệnh lưu ý đây là căn bệnh dễ lây nên cần cách ly những người trong gia đình, không dùng chung đồ cá nhân như bàn chải, khăn mặt, khẩu trang… để tránh tạo thành dịch.
Nếu trẻ mắc bệnh nên cho trẻ nghỉ học, giữ trẻ ở nhà đến khỏi bệnh, không nên đến các khu vui cơi công cộng để tránh lây bệnh. Có thể dùng thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ như uống hạ sốt, giảm sưng, vệ sinh răng miệng trẻ sạch sẽ, ăn thức ăn lỏng, mềm và dễ tiêu hóa, tăng cường bổ sung các chất chinh dưỡng để tăng sức đề kháng. Bố mẹ tuyệt đối không được dùng kim châm, chọc hoặc bôi đắp những loại thuốc lá không đảm bảo vệ sinh, dễ gây nhiễm khuẩn.
Nam giới bị quai bị cần thận trọng để tránh biến chứng viêm tinh hoàn. Viêm tinh hoàn thường xảy đồng thời hoặc sau khi viêm tuyến mang tai khoảng một thời gian. Người bị biến chứng sẽ có biểu hiện như tinh hoàn sưng đau, nóng đỏ, sờ vào thấy rắn, kèm theo sốt. Các triệu chứng sẽ mất dần trong vài ngày nhưng quá trình teo tinh hoàn có thể diễn biến từ từ trong vòng vài tháng. Đối với trường hợp teo một bên tinh hoàn thì vẫn còn khả năng sinh sản, nhưng nếu teo cả hai bên thì sẽ dẫn đến vô sinh. Do vậy, nếu có dấu hiệu bị biến chứng viêm tinh hoàn cần đến ngay cơ sở y tế để được hướng dẫn và có biện pháp can thiệp kịp thời không để ảnh hưởng đến cơ hội làm cha.
Biện pháp phòng tránh quai bị hiệu quả nhất hiện nay là cho trẻ tiêm văc – xin phòng bệnh theo đúng lịch tiêm chủng quốc gia để bảo vệ sức khỏe của trẻ.